Editorial

Quai è in editorial deditgà exclusivamain a Babylonia. Avant dus onns aveva in collega dumandà danunder che la speziala forza inspirativa da la “pitauna Babylonia” derivia insumma. Questa dumonda na m’ha mai laschà paus. En la prostituziun giascha la dimensiun dal feminin e dal misteri che occupa nossa imaginaziun. Cun quel sa collia l’attracziun d’in mitus che n’enritgescha cun ses amletgs variants betg sulet nossa cultura occidentala, mabain el ha adina puspè segnà profundamain noss subconscient cristian-giudaic. Là giascha la fascinaziun da l’alternar tranter mitus e vardad. Pertge ha la chapitala d’ina da las culturas las pli brigliantas e cumplexas da l’umanitad - che n’ha betg bè valorisà la gistia e la dignitad umana cun il “Codex Hammurabi”, ma che ha anzi cuntanschì ritgezza culturala, sociala e materiala grazia a la scrittira a cugn e cun ina fitg vasta savida - pudì daventar l’incarnaziun dal nausch insumma, daventar ina hibris, la pli ferma expressiun da l’arroganza e prepotenza umana? Co ha ina tala societad flurenta en l’Asia Minura pudì dominar la regiun betg sulet cun simpla pussanza, mabain cun la vigur da sias instituziuns giuridicas e sia abilitad d’assimilar ed integrar socialmain differentas modas da viver e linguas, co ha ella pudì daventar il mitos istoric da la confusiun, dal viriveri, dal vizi? La vardad istorica da la citad tranter Eufrat e Tigris è probablamain vegnida supprimida ed idealisada perquai ch’i va en l’istorgia da Babilon e la tur da Babel betg tant per ina citad ed ina cultura, mabain per Dieu ed ils carstgauns. En questa istorgia, sco ella vegn condensada en il Veder ed en il Nov Testament, na lascha il messadi nagin dubi: Construir turs per provotgar Dieu è talmain fatal, ch’il carstgaun sto vegnir tutgà da la pli dira e sgarschaivla paina divina: “Nus vulain descender e scumbigliar là lur linguas, uschia che nagin chapescha pli ils linguatgs.– E Jahwe ha sparpaglià els da là sur l’entir mund, ed els han chalà da construir la citad. Perquai numnan ins ella Babel; pertge là ha Dieu scumbiglià il linguatg da l’entir mund.” (Genesis 11, 7-9). Ils carstgauns vegnan privads da quai ch’è il pli essenzial da lur esser uman, da la lingua. La transfiguraziun mitica e cumplaina, l’instrumentalisaziun da la realitad è irrevocabla, pertge la tur da Babel era en vardad l’expressiun da l’elementara veneraziun da Dieu, da la tschertga da Dieu.: “bab” la porta, “ili” tar Dieu.
Babylonia ha tschiffà l’inspiraziun da l’idea da dar enavos - simbolicamain -  als carstgauns  lur linguas e cun quai restabilir lur dignitad umana. Quai avain nus empruvà da realisar cun nossa pitschna contribuziun e nus sperain da pudair far quai era durant ils proxims ventg onns cun il medem ardiment sco fin qua.
GG