Editorial

Tgi che ha er chattà durant las vacanzas da stad bain meritadas il temp per persequitar tge che curra e passa actulamian en las scolas svizras, quel ha pudì constatatar che las las cuschinas nua ch’i vegn fatg politica da furmaziun èn stadas pulitamain en truscha. La culpa da quest cunfar è il studi da PISA che ha chaschunà che nossa scola sa preschenta a moda in pau storta.
Cumparegliaziuns pon far mal, cunzunt sch’ellas mussan, per supresa da tuts, plazzaments mediochers u flaivlasen glistas da rangaziun publitgadas. Ellas pon dentant er avair in effect da svegliarin. E quai è bun uschia, pertge cun tut la critica ch’ins pudiss purtar cunter tals studis da cumparegliaziun internaziunala pon quels tuttina scurlattar ils durmentads or da lur perioda superbia da sien da Rosaspina. Babilonia po en sasez sa legrar: In pau optimissem moderà è puspè giustifitgà, almain sin il sectur da las linguas. Quai vala spezialmain per la necessitad, a) da far deschenta la lingua scritta tudestga en las stanzas da scola da la Svizra tudestga e b) d’introducir meds spezials per la promoziun da classas en las qualas la gronda part dals scolars discurra ina lingua estra. Quai èn effectivamain duas mesiras d’in pachet da totalmain diesch mesiras che la gruppa da studi PISA ha formulà ch’èn vegnidas sancziunadas 12 da zercladur 2003 da la CDEP en in plan d’acziun ils (www.edk.ch). En il text impegnativ vegn promovì il “diever consequent dal tudestg da standard en la Svizra tudestga”. Quai che resunava gia dapi ditg or da la bucca babilona, ch’è dentant vegnì supprimì tranter auter er per motivs da politica da minoritad, vegn uss finalmain er acceptà dals aults guardians da las scolas sco midada legitima, gie schizunt necessaria, en las disas linguisticas da stanzas da scola da la Svizra tudestga. Quai è dentant be l’emprim pass che maina en la dretga direcziun, pertge il diever dal linguatg è in fatg cultural che na vegn e na po betg simplamain vegnir midadà d’in di a l’auter per amur d’in decret, en mintga cas betg en societads democraticas. Che quai vegn a duvrar temp na turblescha betg il plaschair da tut quels che na crain betg be en l’impurtanza da meglras cumpetenzas linguisticas mabain er en la premissa pli avantagiusa per la chapientscha reciproca tranter las differentas culturas da la Svizra.
Er la segunda mesira che pertutga medemamain la “promoziun linguistica dad uffants e giuvenlis cun premissas d’emprender disfavuraivlas” sa be esser fitg bainvegnida damai ch’ella sustegna l’opiniun da prender pli seriusa l’impurtanza da las cumpetenzas communicativas dal puntg da vista social ed (inter)cultural.
Questa ediziun da Babylonia sa deditgescha ad in tema tradiziunal da l’instrucziun dal linguatg ester: a la grammatica. Nus essan segirs che las numerusas contribziuns coordinadas a moda fitg cumpetenta e cun in egl per la forza expressiva da Hannelore Pistorius dettian impuls custaivels per ina revalitaziun necessaria da la grammatica per l’instrucziun dal linguatg ester.

La redacziun