Editorial
Stgomis linguistics en contexts plurilings
Ina classa da Schaffusa po cuntanscher en in’ura il cunfin tranter la Svizra tudestga e franzosa u scuvrir il territori rumantsch, e gia quest onn sa reducescha il viadi en il Tessin per ina mes’ura: la Svizra quadrilingua offra, grazia a ses territori cumpact, cundiziuns optimalas per sa confruntar cun ina lingua che era gist anc ina lingua estra en stanza da scola.
La politica ha renconuschì quest potenzial e meglierà las cundiziuns da basa en favur dals stgomis da scolaras e scolars sco era da persunas d’instrucziun – Babylonia è gia sa deditgà en auters numers alla lescha federala davart las linguas naziunalas, a las recumandaziuns da la CDEP/EDK ed al mandat da la Fundaziun ch.
D’interess particular pudess dentant esser il Messadi concernent la promoziun da la cultura en ils onns 2016–2020 che prevesa che “pli blers giuvenils pussaivels participeschian ad in project da stgomi naziunal almain ina giada durant il temp da scola” e che vul metter a disposiziun “meds supplementars en l’autezza dad 800 000 francs ad onn a favur da l’instrucziun dal talian ordaifer la Svizra taliana” (Kulturbotschaft, p. 613). Mesiras politicas concretas da quest gener promovan in’instrucziun che favurisescha contacts tranter las cuminanzas linguisticas en il context scolastic e che contribueschan a rinforzar las tradiziuns gia consolidadas en Svizra.
Promover ils stgomis è segiramain in fatg positiv, ins na dastga dentant betg emblidar ch’il contact tranter las linguas e culturas succeda en scola anc en in’autra moda e maniera. Bleras scolaras e blers scolars en Svizra creschan si cun in’autra lingua che quella naziunala respectiva, auters tschertgan protecziun ed ina nova patria en quest pajais. Quests uffants e giuvenils èn confruntads ad ina situaziun sumeglianta a quella d’in stgomi: la lingua da scola – il rumantsch, il tudestg, il franzos u il talian – è per els gia ina lingua nova ed estra ch’els emprendan en scola ed en la regiun, en la quala ella vegn discurrida. En la didactica da las linguas estras discurr’ins en quest cas d’acquisiziun d’ina segunda lingua. Quest numer da Babylonia dat in’invista en questa situaziun en las trais grondas regiuns da la Svizra e preschenta projects innovativs e cumprovads.
Nus As giavischain ina lectura inspiranta!
La redacziun da Babylonia